Zapoznając się w ciągu kilku ostatnich lat z dotychczasowym dorobkiem teorii licytacji, doszedłem do poważnych wątpliwości co do słuszności jej podstawowych założeń..........

Łukasz Sławiński

5–1965

Paradoksy nowoczesnej licytacji

Zapoznając się w ciągu kilku ostatnich lat z dotychczasowym dorobkiem teorii licytacji, doszedłem do poważnych wątpliwości co do słuszności jej podstawowych założeń.

Co gorsze: wydaje mi się, że postęp teorii od czasów Culbertsona jest w gruncie rzeczy przeceniany – istotnych innowacji było stosunkowo mało i polegały one przede wszystkim na usprawnieniach technicznych.

Kamieniem węgielnym współczesnych systemów są następujące założenia, niezmienne chyba od lat dwudziestu:

§ sposób obliczania siły ręki

§ strefa 12–18 jako podstawowa strefa otwarć

§ pasowanie z ręką słabszą

§ sposób sygnalizacji układu kolorów.

Osiągnięcia teorii w niewielkim stopniu dotyczą tych podstawowych ustaleń. Opracowuje się przede wszystkim coraz to nowe klasyfikacje otwarć i nowe rozwiązania licytacji po poszczególnych otwarciach. W tej sytuacji siłą rzeczy musi dochodzić do coraz większej komplikacji systemów, tak że dobre opanowanie jakiegoś nowoczesnego wymaga dwóch–trzech lat gry. Pewna komplikacja jest rzeczywiście nieodzowna, ale czy nie doszło tutaj do przegięcia ?

Czyżby więc nastąpił zastój w teorii ? Chyba tak !

Konstruujemy systemy nie dostrzegając że ich podstawowe zasady wcale nie są tak niewzruszone i nasuwają mnóstwo zastrzeżeń, nie zwracając uwagi na wiele sprzeczności, które kryją się w całokształcie ustaleń.

Rozwój teorii stał się ilościowy, ale ilość nie przeszła w jakość, a objawiła się przede wszystkim w komplikowaniu wszystkiego do ostateczności.

W dalszym ciągu postaram się wyciągnąć najważniejsze z tych ukrytych paradoksów na światło dzienne i bliżej je zanalizować. Ostrzegam przed dalszym czytaniem – może spowodować „brydżową frustrację”.

* * *

Paradoks otwarcia pas

Dotychczas pas traktuje się jako zupełnie odrębne otwarcia, a wynika to zdaje się z dwóch powodów:

§ Pas nie zobowiązuje pary do dalszej licytacji i dlatego daje się go z kartą słabą, o sile 0–11. Dogranej się nie straci, bo jeżeli obaj gracze spasują, to będą mieli łącznie najwyżej 22 punkty.
Po spłaszczeniu wyników impami ranga powyższej obawy znacznie spadła.
To jest argument na rzecz słabych otwarć. 500 = 11 impów, 110 = 3 impy, 5:1 = 3,6

§ Przeniesienie z otwarcia pas części znaczeń do innych otwarć (pominąwszy bloki) napotyka na znaczne opory wskutek obawy przed wpadką (której prawdopodobieństwo rzecz jasna się zwiększy).

Wydaje mi się, że ta obawa (a nawet niemożność wyobrażenia sobie innego znaczenia dla otwarcia pas) wynika ze starego, dziś już naiwnego, sposobu myślenia, który nie wiadomo dlaczego obowiązuje jeszcze wobec odzywki pas: 1© oznacza że przy przeciętnych rozkładach mogę wygrać kontrakt 1©, 1BA – że wygram 1BA, pas – że nie mogę zaryzykować żadnego kontraktu.

A przecież ortodoksyjne otwarcie pas ma dość poważne mankamenty:

§ Zbyt duża rozpiętość siły i rozmaitość układów
(nie posiada takiej żadne inne otwarcie).

§ Duża częstotliwość pasa (co drugie rozdanie) zmniejsza znacznie
agresywność systemów.

§ W dość dużym stopniu zmniejsza się szansa na czynną walkę o częściowy zapis.

§ Utrudniona jest licytacja rąk słabych, ale silnych układowo.

Paradoks strefy głównej tzn podstawowej strefy otwarć: 12–18 lub 12–16

Dlaczego dla zwykłego otwarcia przyjęto minimum siły równe 12 punktów ?

§ Aby nie stracić dogranej w wyniku dwóch pasów.

§ Powszechna opina głosi, że dopiero taka siła chroni przed zbyt dużą wpadką.

Jeżeli tak, to dlaczego po otwarciu przeciwnika 1 w kolor nie wahamy się wejść do licytacji z następującymi rękami:

A W 9 x x D x x x D W x x

A 10 x x x K D x x x x x x

W 10 x K 9 x x x – D x x x x

K D x x x x x W 9 x x x x

Przecież wejście z taką ręką jest – z uwagi na fakt, że przeciwnicy wyprzedzili nas w wymianie informacji – dużo bardziej niebezpieczne niż otwarcie, kiedy przeciwnicy jeszcze nic o sobie nie wiedzą.

W dodatku częstokroć się zdarza, że pasując na otwarciu z podobnymi rękami tracimy układową końcówkę lub dajemy wyblokować się z częściowego zapisu.

Nie wynika jeszcze z tego, że minimum = 12 ma jakieś specjalne wady. ale jest w każdym razie częściowo nielogiczne.

Po zapoznaniu się z poniższą tabelą, nasze przekonanie o słuszności klasycznego znaczenia dla otwarcia pas i klasycznej strefy głównej – poważnie się zachwieje.

siła ręki za honory	częstotliwość występowania	Na ręce o sile 0–11, których częstotliwość wynosi około 60% (6 razy na 10 rozdań) zużywamy tylko jedno otwarcie pas (coprawda najniższe). Natomiast na strefę 12–16 o częstotliwości około 30% zużywamy aż 5–8 otwarć. Dlaczego tak niekonsekwentnie traktujemy poszczególne strefy ?
0–7	28,59 %
8	8,89 %
9–10	18,77 %
11–12	16,97 %
13–14	12,60 %
15–16	7,73 %
17+	6,45 %

Przecież jest oczywiste, że ręce zdarzające się najczęściej (siła za honory = 7,8–12) powinniśmy traktować z największą pieczołowitością, a tymczasem pakujemy je wszystkie do jednego otwarcia pas.

Co by powiedziano o parze stosującej system następujący:

1§ = wszystkie układy o sile 12–16

inne = naturalne o sile 17 i więcej.

A przecież system taki, formalnie rzecz biorąc, niczym się nie różni od ustawienia klasycznego. Jest tylko bardziej niekonsekwentny, ale zarazem bardziej bezpieczny.

Wskazane tutaj sprzeczności nasuwają jasną konkluzję:

Należy przeprowadzić gruntowną rewizję dotychczasowych podstawowych założeń licytacyjnych. Pozostawienie ich bez zmiany nie spowoduje istotnego postępu w teorii licytacji, ale może doprowadzić jedynie do powstawania superskomplikowanych systemów.

Być może znajdziemy rozwiązanie lepsze – pozbawione wymienionych sprzeczności a zarazem prostsze.

Artykulik ten (1965) był w zamierzeniu wstępem do dalszych, które miały zaprezentować nową kategorię systemów licytacyjnych. Ostatecznie ograniczyło się to do jednego tylko artykułu Systemy...systemy... (1967), natomiast niniejszy został opublikowany dopiero 11 lat później, w dalszych wydaniach skryptu „Wstęp do SSO + System Regres”. Ł.S.2000

do Wojen Systemowych	Co nowego...	do Brydża
Nie samym brydżem człowiek żyje: do Czytaj!
brydż, brydż, brydż, brydż, brydż, brydz, brydz, brydz, brydz, bridge, bridge, bridge, bridge, brydż sportowy, brydz sportowy, bridge sportowy, wist, Pikier, Łukasz, Lukasz, Sławiński, Slawinski, Łukasz Sławiński, Lukasz Slawinski, Czytaj, Czytaj!, piki, kiery, kara, trefle, pik, kier, karo, trefl, pas, atu, bez atu, kontra, rekontra

9 Listopada 2000